Mavi Bayrak Avrupa Topluluğu, kendi ülkelerinde yüzme amacı ile kullanılacak göl ve deniz suları için gerekli su kalitelerini belirleyen mikrobiyolojik parametreleri, yol gösterici ve uyulması zorunlu hükümler olarak ortaya koymuştur.
Bu çalışmalar 1987 yılında Avrupa Çevre Eğitim Vakfı (FEEE) tarafından yürütülen Mavi Bayrak Kampanyası adı altında birleştirilmiş önce 11 AT ülkesi daha sonra 22 ülkede başarı ile uygulanmıştır. 2001 yılında ise Avrupa’nın dışında yer alan ülkelerden gelen talepler doğrultusunda kampanyanın kapsamı genişletilmiş olup Avrupa Çevre Eğitim Vakfı’nın adı Çevre Eğitim Vakfı olarak değiştirilmiştir.
Bu proje Bakanlığımızda Proje Daire Başkanlığı Çevre Sorunlarını önleme şubesi tarafından yürütülmektedir..
Mavi Bayrak Kampanyasına Nasıl Katılım SağlanırMavi Bayrak Kampanyasına katılım, gönüllülük esasına dayanır. Belediyeler, marina yetkilileri, turizm işletmeleri Mavi Bayrak almak için TÜRÇEV’e (Türkiye Çevre Eğitim Vakfı) başvuruda bulunurlar.
Bu başvurular, kriterler kapsamında değerlendirilerek, uygun olanlar için gerekli dökümanlar hazırlanır ve Ulusal Jüri’nin onayına sunulur. Ulusal Jüri’nin uygun gördüğü plaj ve marinalar ile ilgili bilgiler TÜRÇEV tarafından FEE’ye (Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı) gönderilir.
FEE, Uluslararası Jüriyi toplayarak Türkiye ile ilgili ve bu arada diğer ülkelerden gelen başvuruları da inceleyerek son kararını verir.
Ulusal Jüride, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Turizm Yatırımcıları Derneği, Türkiye Otelciler Birliği, Türkiye Seyehat Acentaları Birliği, Marina İşletme ve Yatırımcıları Derneği, TÜRÇEV ve Üniversite temsilcileri bulunur.
Uluslararası Jüride ise, FEE, UNEP, EU, EUCC (kıyı ile ilgili sivil toplum örgütü) bulunur. Mavi Bayrak Ödülü yalnızca 1 yıl için verilmektedir. Mavi Bayrak ödülü alan plaj ve marinalar sezon içerisinde denetlenmektedir.
Bu denetlemeler sırasında herhangi bir sorunun tespit edilmesi halinde, sorun giderilinceye kadar Mavi Bayrak indirilmektedir.
Plajlara Mavi Bayrak Almak İçin Gerekli KriterlerPlajlarla İlgili Kriterler * Yüzme Suyu Kalitesi
* Çevre Eğitimi ve Bilgilendirme
* Çevre Yönetimi
* Güvenlik ve Hizmetler
Yüzme Suyu Kalitesi İle İlgili Kriterler* Burada uygulanacak standartlar AB Yüzme Suyu Direktiflerine uyacaktır. (zorunlu)
* Endüstriyel ya da evsel atıklar plaj alanına deşarj edilmeyecektir. (zorunlu)
* Kirlilik oluşturacak kazalar ile mücadele edebilmek için yerel/bölgesel acil eylem planları yapılacaktır. (zorunlu)
* Yosun ya da diğer bitkilerin plajda birikip çürümesine izin verilmeyecektir. (klavuz) (koku, sinek gibi risk yaratmadığı sürece özel kullanım için ayrılan alanlar hariç tutulabilir)
* Belediye atıksu arıtma deşarj suları AB Atıksu direktiflerine uygun olmalıdır. (klavuz)
Yüzme Suyu Kalitesi * Mavi Bayrak çalışmaları kapsamında, yüzme suyunda toplam koliform, fecal koliform ve fekal streptokok izlenmektedir.
* Numuneler yüzme sezonu boyunca alınmaktadır.
* Numuneler önceden belirlenmiş noktalardan alınmaktadır.
* Numuneler 15 günde bir alınmaktadır.
Bakteri Kriterleri* Alınan numunelerin en az % 80’inde toplam koliform 500/100 ml değerini aşmayacaktır.
* Alınan numunelerin en az % 80’inde fekal koliform 100/100 ml değerini aşmayacaktır.
* Alınan numunelerin en az % 90’ında fekal streptokok 100/100 ml değerini aşmayacaktır.
Çevre Eğitimi ve Bilgilendirme İle İlgili Kriterler * Plaj ya da plajın bir kısmının yoğun olarak kirlenmesi ya da kirlenme olasılığına karşı halkın derhal uyarılması (zorunlu)
* Sahil bandı üzerinde flora ve faunada dahil olmak üzere hassas yörelerin yerel halka ve ziyaretçilere basılı ve görüntülü olarak tanıtılması (zorunlu)
* Mavi Bayrak ve ödüllü plaj hakkında kullanıcıların bilgilendirilmesi (zorunlu)
* Plaj yönetimi ile ilgili kurallara arzu edildiğinde kolaylıkla ulaşılması (zorunlu)
* Yörede en az 5 çevresel aktivitenin yapılması (zorunlu)
* Yörede bir çevre bilgilendirme merkezi kurulması(zorunlu)
Çevre Yönetimi İle İlgili Kriterler * Yörenin kıyı alanlarıyla ilgili arazi kullanım ve geliştirme planı olmalıdır.(zorunlu)
* Plajda güvenli ve düzenli olarak bakımı yapılarak boşaltılan yeterli sayıda çöp kutusu bulundurulmalıdır.(zorunlu)
* Sezon boyunca plaj her gün temizlenmelidir. (zorunlu)
* Plaja güvenli bir ulaşım sağlanmalıdır. (zorunlu)
* Plaja otomobil girmesine, çöp boşaltılmasına izin verilmemelidir. (klavuz)
* Plajda farklı kullanımlar ve kullanıcılar nedeniyle olabilecek kazalar ve karmaşayı önleyecek bir yönetim olmalıdır. (klavuz)
* Plajda cam, şişe ve kutu gibi atıkların geri dönüşüm için kullanılacağı ayrı toplama bölümleri olmalıdır.(klavuz)
* Plajda AB Atıksu Direktiflerine uygun olan atıksu sistemi , temiz ve yeterli duş, tuvalet olacaktır. (klavuz)
* Yerel yönetimler plaj civarında, bisiklet, yürüyüş ve toplu taşıma gibi sürdürülebilir taşıma araçlarını teşvik edeceklerdir. (klavuz)
Güvenlik ve Hizmetler * Yüzme sezonu boyunca plaj güvenlik görevlileri görevde olmalı ve yeterli önlemleri almalıdır. (zorunlu)
* Plajda ilkyardım olanakları olmalıdır.(zorunlu)
* Köpek, at gibi evcil hayvanlar ile ilgili ulusal kurallar plajda kesinlikle uygulanmalıdır. (zorunlu)
* Korumalı bir içme suyu kaynağı olmalıdır.(klavuz)
* Plajda hemen ve kolay ulaşılan bir telefon olmalıdır.(klavuz)( Plaj güvenliği güvenlik görevlileriyle sağlanmıyorsa bu kriter zorunludur)
* Yöredeki en az bir plajda engelliler için erişim rampası (yolu) bulunmalıdır. (zorunlu)
* Plajın bütün yapıları ve ekipmanları bakımlı olmalıdır. (zorunlu)
Mavi Bayrak HakkındaAvrupa Topluluğu, kendi ülkelerinde yüzme amacı ile kullanılacak göl ve deniz suları için gerekli su kalitelerini belirleyen mikrobiyolojik parametreleri, yol gösterici ve uyulması zorunlu hükümler olarak ortaya koymuştur.
Bu çalışmalar 1987 yılında Avrupa Çevre Eğitim Vakfı (FEEE) tarafından yürütülen Mavi Bayrak Kampanyası adı altında birleştirilmiş önce 11 AT ülkesi daha sonra 22 ülkede başarı ile uygulanmıştır. 2001 yılında ise Avrupa’nın dışında yer alan ülkelerden gelen talepler doğrultusunda kampanyanın kapsamı genişletilmiş olup Avrupa Çevre Eğitim Vakfı’nın adı Çevre Eğitim Vakfı olarak değiştirilmiştir.
Başlangıçta öncelikle AB Yüzme Suyu Direktiflerinin uygulanması, çöp toplama ve sağlık ekipmanlarıyla uygun ve güvenli bir ortamın sağlandığı plajlar ile ilgili kriterler, birkaç kez revize edilmiştir. Mavi Bayrak plaj kriterlerinin bu düzenlemeler sırasında giderek daha da sıkılaştırılmasına rağmen, bu kampanyaya katılma isteği artmaktadır.
Plajlar ile ilgili yeni kriterler, yöredeki atıksu arıtma tesisi, kanalizasyon sistemleri gibi belediye hizmetlerini kapsayacak, sürdürülebilir kalkınma ve Yerel Gündem 21 öncelikleri üzerinde odaklanmaktadır. (Özellikle Çevre Eğitimi)
2004 yılında yürürlüğe giren yeni marina kriterlerine çevre eğitimi ve çevre yönetimi odaklı bir anlayış getirilmiş, ayrıca Mavi Bayraklı marinalarda marina güvenliği ön palana çıkarılarak, Çevre Yönetimine geçiş konusunda ilk adımlar atılmıştır.
Mavi Bayrak alınması sırasında, plajlar için 27, marinalar için ise 22 kriter vardır. Bunların bir kısmı zorunlu, bir kısmı ise klavuz kriterlerdir.
Plaj ve marinalar için belirlenen kriterler birbirlerinden farklı olmasına rağmen, hepsini aşağıdaki 4 ana grupta toplamak mümkündür.
1. Yüzme amacıyla kullanılan suyun niteliği.
2. Çevresel eğitim ve bilgilendirme çalışmalarının yönlendirilmesi.
3. Plaj düzeni ve emniyetinin sağlanması.
4. Çevre Yönetimi
Bu kriterleri sağlayan plaj ve marinalara 1 yıl süreyle Mavi Bayrak verilerek ödüllendirilmektedir. Mavi Bayraklı plaj ve marinalar Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı tarafından internet ortamında yayınlanarak tüm dünyaya duyurulmaktadır.
Avrupa Çevre Eğitim Vakfı’na 1991 yılında ilk kez Avrupa Topluluğu dışında Finlandiya kabul edildikten sonra, Ülkemizde de Mavi Bayrak Kampanyasına yönelik çalışmalar başlamıştır.
1992 yılı Mart ayından itibaren her 15 günde bir olmak üzere Çanakkale’den Hatay’a kadar 2500 km. lik sahil şeridinde tespit edilen 300 noktada Avrupa Standartlarına uygun olarak mikrobiyolojik ve fiziko-kimyasal analizler yapılmaya başlanmıştır. Şu anda Karadeniz kıyıları, Eğirdir ve Hazer Gölü de dahil toplam 334 noktada deniz ve göl suyu analizleri Sağlık Bakanlığı tarafından yapılmaktadır. Analizlerin yapılması konusunda Bakanlığımız ile Sağlık Bakanlığı arasında Nisan 2001’de bir protokol düzenlenmiş olup proje için ayrılan ödenek Sağlık Bakanlığı bütçesine aktarılmaktadır.
Mavi Bayrak Projesi Sağlık Bakanlığı ve Bakanlığımızın öncülüğünde 1993 yılında kurulan Türkiye Çevre Eğitim Vakfı’nın (TÜRÇEV) eşgüdümünde yürütülmektedir. Şuan 38 Ülkede Mavi Bayrak Projesi başarıyla uygulanmaktadır. 2005 yılı itibariyle 26’sı Avrupa ülkesi olmak üzere toplam 33 ülkede 3000’in üzerinde Mavi Bayrak dalgalanmıştır. Ülkemizde ise, 2005 yılında Uluslararası Çevre Eğitim Vakfı’nca yapılan değerlendirmeler sonucunda 174 plaj ve 12 marinanın Mavi Bayrak ile ödüllendirilmesi uygun görülmüştür. Henüz yaygın olmamakla birlikte yat sahiplerine verilen kişisel Mavi Bayrak ödülü uygulaması ülkemizde de başlatılmıştır. Kıyıların korunması, çevre bilincinin gelişmesinde ve turizm pazarlanmasında Mavi Bayrak Projesinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Esasen bir çevre ödülü olmakla birlikte, uluslararası standart özelliği taşıması ve uygulama alanının kıyılar olması nedeni ile turizm sektörü açısından büyük bir öneme sahiptir.
Marinalara Mavi Bayrak almak için gerekli kriterlerÇevre Eğitimi ve Bilgilendirme İle İlgili Kriterler* Yörede ve marina alanında bulunan hassas bölgeler konusunda marina kullanıcılarına çevre ile ilgili bilgi verilmelidir. (zorunlu)
* Uyulması gereken çevre kuralları uygun bir yere asılmalıdır. (zorunlu)
* Yat sahiplerine verilen kişisel Mavi Bayrak ödülü marina tarafından önerilir. (zorunlu)
Çevre Yönetimi* Marinanın çevre politikası ve planı bulunmalıdır. (zorunlu)
* Marinada yeterli sayıda, düzgün olarak ayrılan yerlerine konulmuş tehlikeli atık depoları bulunmalıdır. *(zorunlu)
* Marinada yeterli çöp kutuları/çöp depoları olmalıdır. (zorunlu)
* Marinada şişe, cam, kutu, kağıt, plastik ve organik malzemelerin geri dönüşümde kullanılmasını sağlayacak toplama bölümleri olmalıdır. (klavuz)
* Marinada sintine pompası olmalıdır. (klavuz)
* Tüm bina ve ekipmanlar bakımlı ve ulusal kurallara uygun olmalıdır. (zorunlu)
* Yeterli, temiz tuvalet, yıkama üniteleri ve içme suyu olmalı, atıksu arıtılmalıdır.(zorunlu)
* Marinada eğer tekne onarımı ve yıkanması yapılıyorsa, kanalizasyon sistemi, marina alanı ve doğal çevreye bir kirlilik sunmamalıdır (klavuz)
* Özel ayrılmış alanların dışında marinaya park etmek ve araba kullanılması yasaktır.(zorunlu)
Güvenlik ve Hizmetler* Marinada yeterli, temiz ve görünebilir cankurtaran, ilkyardım ve yangın ekipmanları olacaktır. (zorunlu)
* Marinanın yangın ve kaza gibi tehlikeler oluşturacak durumlara karşı acil eylem planı olmalı ve güvenlik uyarıları marinaya asılmalıdır. (zorunlu)
* Yat bağlama noktalarında elektrik ve su imkânı olmalıdır. (zorunlu)
* Engelliler için gerekli kolaylıklar olmalıdır. (klavuz)
* Marinada farklı birimlerin yerini gösteren plan olmalıdır. (zorunlu)
Su Kalitesi* Suda görünen bir kirlilik olmayacak. ( yağ, çöp, kanalizasyon ya da başka bir kirlilik göstergesi)
Mavi Bayraklı PlajlarMavi Bayraklar 2006 yılı sonuna kadar geçerlidir.
* MuğlaMavi Bayraklı Plajlar-Muğla İli
* AntalyaMavi Bayraklı Plajlar-Antalya İli
* Aydın Mavi Bayraklı Plajlar-Aydın İli
* İzmirMavi Bayraklı Plajlar-İzmir İli
* Balıkesir Mavi Bayraklı Plajlar-Balıkesir İli
* Tekirdağ Mavi Bayraklı Plajlar-Tekirdağ İli
* Çanakkale Mavi Bayraklı Plajlar-Çanakkale İli
* Mersin Mavi Bayraklı Plajlar-Mersin İli
Mavi Bayraklı Marinalar MARİNALAR Marina Adı
1 ANTALYA Setur Antalya Marina
2 Kemer Türkiz Marina
3 Setur Finike Marina
4 MUGLA Ece Marina
5 Port Gocek Marina
6 Netsel Marina
7 Akdeniz Martı Marina
8 Milta Marina
9 D-Marin Turgutreis
10 Port Bodrum Yalıkavak
11 AYDIN Setur Kuşadası Marina
12 BALIKESİR Setur Ayvalık Marina
13 İSTANBUL Setur Amiral Fahri Korutürk Fenerbahçe ve Kalamış Marinaları
14 Ataköy Marina
İstatistiklerUluslararası Mavi Bayrak Sayıları (2006 Yılı)
Ülkemizde Yıllara Göre Mavi Bayrak Sayıları
Kaynak : kultur.gov.tr
Konu: Mavi Bayrak 
